قال قَیسُ بن عاصم و فَدتُّ مع جماعه من بنیتمیم اِلَی النَّبیِّ(صلیاللهعلیهوآله) فدَخلتُ و عنده صَلْصال بْن دَلَهْمَس فَقلتُ یا نبی الله عِظْنا مُوعِظَةً نَنْتَفِعُ بها فَاِنّا قومٌ نعمر فی البریه (۱)
حضرت میخواهند به کسی که درخواست نصیحت کرده است و دسترسی هم ندارد، کم دسترسی دارد، یک چیز جامعی را به او بگویند.
حاصل آنچه که پیغمبر میفرمایند این است که برو سراغ عمل، عمل صالح.
این حاصل فرمایش پیغمبر است.
فقال رسولالله (ص) یا قیسُ! إنَّ مَعَ الْعِزِّ ذُلاًّ، وَ إنَّ مَعَ الْحَیَوهِ مَوْتًا؛ زندگی اینجوری است؛ درآن عزت هست، ذلت هست، بعد هم زندگی هست و مرگ هست؛ زندگی و مرگ هر دو حقیقتهای متساوی و متوازیاند. شما حالا زندگی را میبینی، مرگ را هم ببین. بدان که مرگ هم هست. این چیزی که انسان دیر آن را احساس میکند.
وَ إنَّ مَعَ الدُّنْیَا ءَاخِرَهً؛ این زندگی دم دستی که شما داری، [اما] بدان که یک زندگی دیگری هم آن طرف هست.
و اِنَّ لِکُلّ شیئ حسیباً؛ هر چیزی حسابگری دارد. هر کاری که میکنی بیحساب و کتاب نیست. هر حرکت تو، هر حرف تو و هر اقدام تو یک حسابگری دارد که اینها را محاسبه میکند، ضبط میکند و نگه میدارد. اینها را بدان.
وَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ رَقِیبًا؛ کسی هست، چشم بینایی هست که از همه جزئیات و ریز و درشت کار تو مراقبت میکند.
وَ إنَّ لِکُلِّ حَسَنَهٍ ثَوَابًا؛ هر کار خوبی که تو بکنی یک پاداشی دارد؛ برو برگرد ندارد.
وَ لِکُلِّ سَیِّئَهٍ عِقَابًا؛ هر کار بدی که بکنی یک عقابی پشت سرش هست.
اگر توبه نکردی، [آن کار بد را] پاکش نکردی، این عقاب رویش سوار است و قطعی است که این عقاب دنبال آن کار بد خواهد بود. اینها را بدان.
----------------
۱) الامالی شیخ صدوق، ص] ۵1قیس بن عاصم گوید: با گروهی از بنی تمیم به محضر رسول خدا (ص) شرفیاب شدم. وقتی به حضور رسیدم که صلصال بن دلهمس نیز افتخار حضور داشت، عرض کردم: ای پیغمبر خدا، ما را موعظهای بفرما که ما گروهی بیابان گردیم (و نمیتوانیم زیاد به خدمت شما برسیم). رسول خدا فرمود:یا قیس؛ ان مع العز ذلا و ان مع الحیاه موتا و مع الدنیا آخره و ان لکل شی ء حسیبا و علی کل شی ء رقیبا و ان لکل حسنه ثوابا و لکل سیئه عقابا؛ ای قیس ! همانا با هر عزتی، ذلتی و با حیات، مرگی و با دنیا، آخرتی و برای هر چیزی، حسابگری و بر هر چیزی ، مراقبی و برای هر حسنهای، ثوابی و برای هر سیئهای، عقابی و برای هر مهلتی، پایانی است[.
*شرح حدیث در ابتدای درس خارج ، 9/2/94
*پايگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب