فؤاد ایزدی، کارشناس مسائل بینالملل درباره راهبرد دولت سیزدهم برای پیگیری مذاکرات وین گفت: آقای رئیسی در زمان انتخابات تعدادی وعده انتخاباتی به مردم داد که یکی از آنها مسئله رفع تحریمها بود و به طبع اگر نتیجه مذاکرات رفع تحریمها باشد ایشان قطعاً علاقهمند است تا مذاکرات وین مجدداًً از سر گرفته شده و به یک نتیجه مشخص برسد ولی مشکل اصلی که در 6 دور گذشته مذاکرات وین وجود داشته این بوده که آمریکاییها در عمل نشان دادهاند که نمیخواهند به برجام بازگردند. حتی در اظهاراتشان نیز تأکید میکنند که خواستار انعقاد یک توافق گستردهتر با ایران که شامل مسائل غیرهستهای از جمله فعالیتهای منطقهای یا موشکی ایران نیز میشود، هستند.
وی با بیان اینکه مسئله مورد اهمیت برای ایران این است که در قبال دادن امتیاز باید امتیاز نیز گرفته شود، تصریح کرد: از این جهت توپ در زمین آمریکاییها است و اگر حاضر شوند که در عمل و نه در حرف به برجام بازگردند، طبعاً مذاکرات وین نیز مجدداًً از سر گرفته میشود ولی اگر بخواهند همانند ماههای اخیر دنبالهروی سیاستهای شکستخورده ترامپ در قبال ایران باشند، بدون شک مذاکرات وین نیز نمیتواند دستاورد مشخصی برای ایران داشته باشد.
نباید از برجام خارج شویم
ایزدی درباره فرضیه خروج ایران از برجام در صورت عدم موفقیت مذاکرات وین گفت: خروج از برجام توصیه نمیشود چرا که برجام یک سری تعهدات را برای دو طرف در برداشته که تنها ایران به این تعهدات عمل کرده است. بنابراین خروج ایران از برجام به مثابه این میماند که با وجود اینکه شما خانهای را خریده و پول آن را نیز تا انتها پرداخت کردهاید ولی با این حال فروشنده، خانه را تخلیه نمیکند. بر همین اساس لزوماً نیازی نیست که ما از برجام خارج شویم.
این کارشناس مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: البته یکی از راههای موجود برای ایران در صورت تداوم فشارهای آمریکا و غرب میتواند خروج ایران از NPT باشد. چرا که محدودیتهایی که ما ذیل این پیمان بینالمللی پذیرفتهایم عملاًً هیچگونه منافعی برای کشورمان به همراه نداشته است. بنابراین اقدامات ایران کاملاً وابسته به اقداماتی است که طرف مقابل انجام میدهد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سؤال که چه راهکارهایی برای ایران وجود دارد که طرفهای مقابل بهویژه آمریکا را ملزم به اجرای تعهدات خود در برجام کند و این توافقنامه را از وضعیت بنبستی فعلی خارج کند، گفت: اساساًً برجام توافقی بود که میتوانست منافعی را برای ایران به همراه داشته باشد ولی متأسفانه بهگونهای نوشته شد که از همان ابتدا مشخص بود برخلاف ادعای مسئولان وقت کشورمان نمیتواند منافع ایران را تامین کند. البته این مسئله نیز به سیاستهای آمریکا در قبال ایران باز میگردد ولی به هر حال برای مجاب کردن آمریکا به بازگشت و پایبندی به تعهدات خود در برجام راههای مختلفی وجود دارد که یکی از این راهها افزایش توانمندی هستهای کشور است.
مسائل اقتصادی نباید به مذاکرات هستهای پیوند بخورد
ایزدی که با تسنیم گفتوگو میکرد، ادامه داد: برنامه هستهای ایران کاملاً صلح آمیز و زیر نظر آژانس انرژی اتمیاست و لازم است که دولت جدید در چارچوب قوانین و بدون پایبندی به محدودیتهای برجامی، فعالیت هستهای خود را ادامه دهد. پیادهسازی این سیاست، آمریکا و غرب را به مرور زمان به این باور میرساند که دوران امتیاز گرفتن و امتیاز ندادن تمام شده و بر اساس این باور جدید مذاکرات احتمالی در آینده را سازماندهی کند.
وی یادآور شد همانطور که رئیسجمهور در اظهارنظرات اخیر خود بارها مورد اشاره قرار داده است، سیاست ایران در قبال مذاکرات برجامی باید بهگونهای باشد که مقدرات کشور بهویژه در حوزه اقتصادی به هیچ عنوان به این مذاکرات پیوند نخورد.