غارت محصولات کشاورزی ایران
در این سالها متفقین آشکارا محصولات کشاورزی ایران را غارت می‌کردند. شوروی تمام محصول غلات آذربایجان و سراسر شمال ایران را یکجا می‌برد؛ چون در اثر جنگ و‌اشغال سرزمین‌های حاصلخیز اوکراین و بلا روس و... توسط ارتش آلمان و آتش زدن کشتزارها هنگام تخلیه اراضی، تولید غله در شوروی به صفر رسیده بود. در حقیقت شوروی در وضعیتی بود که نمی‌توانست از یک کیلو گرم گندم و جو چشم بپوشد ۸۹
در سال 1322 هجری شمسی برابر با 1943 میلادی، روس‌ها حدود هزار تن غله و در سال 1323 ده هزار تن غله از مرزهای ایران خارج کردند و این جدای از گندمی بود که در بازار خریداری کرده و به روسیه حمل می‌کردند. ۹۰
سرزمین‌های شمال و شمال غرب ایران، از مراکز اصلی تولید برنج و گندم، در‌اشغال شوروی بود که آن را از سایر بخش‌ها مجزا کرده بود، تولیدات این بخش در کنترل کامل مقامات شوروی درآمد و جز مقدار اندکی که تنها به مصرف داخلی این منطقه می‌رسید، بقیه را به شوروی صادر می‌کردند.۹۱علاوه‌براین دولت شوروی قراردادی را به ایران تحمیل کرد که به موجب آن دولت ایران را متعهد می‌کرد برای برآوردن نیازهای شوروی، سالیانه هزاران تن غله شامل برنج و گندم و جو به این کشور تحویل دهد، این درحالی بود که مرکز عمده تولید گندم و برنج ایران، استان‌های شمالی و آذربایجان در‌اشغال شوروی بود. روس‌ها حتی از حمل مازاد غله این نواحی به نقاط دیگر کشور جلوگیری می‌کردند و مدعی بودند مازاد غله‌ای وجود ندارد. وقتی در زمستان همان سال، اجرای مفاد این قرارداد یعنی تحویل غله به شوروی به تاخیر افتاد، مقامات شوروی، دولت ایران را به سختی تحت فشار گذاشتند. ۹۲
از طرف دیگر دولت انگلیس استفاده از آذوقه ایران و همچنین حمل محصولات ایران به خارج کشور را به شدت تکذیب کرد.۹۳ اما در سال 1322 هجری شمسی برابر با 1943 میلادی کامیون‌هایی را که حامل مواد خوراکی برای متفقین بودند، در شیراز متوقف کردند. ۹۴
در حالی که رادیو لندن پیوسته خبر از ارسال گندم به ایران می‌داد، روزنامه‌های ایران نوشتند: با رادیو گندم وارد می‌کنند و با کامیون خارج می‌نمایند! ۹۵
در این بین آمریکایی‌ها نیز بدون توجه به وضعیت مردم ایران و وجود قحطی در کشور، در فکر رساندن غله و مواد غذایی به شوروی بودند. کشتی‌های آمریکایی مقدار بسیاری گندم در بنادر ایران پیاده و از آنجا به اهواز حمل می‌کردند اما در اهواز با قطار و کامیون‌های ایرانی، مواد غذایی را به شوروی می‌فرستادند. ۹۶
خارج کردن و غارت مواد غذایی و غله توسط متفقین
حجم مواد غذایی و برنج و گندم و جویی که توسط نیروهای‌اشغالگر علی الخصوص ارتش روسیه و بریتانیا از کشور خارج شده و به مصرف نیروهای انگلیسی می‌رسد، بسیار بالا بود و همین امر زمینه‌های قحطی بزرگ سال‌های جنگ جهانی اول در ایران را به ذهن متبادر می‌ساخت که نزدیک به نیمی از جمعیت کشور را به کام مرگ کشاند. سند زیر از نامه وزارت امورخارجه به وزارت خارجه بریتانیا حکایت دارد که ارقام محدودی از مواد غذایی مانند گندم و جو و سیب زمینی و برنج را ذکر می‌کند که توسط ارتش شوروی از کشور خارج شده است و ذکر می‌شود مقاومت دربرابر درخواست‌های آنها غیرممکن بوده است! چراکه آنها نیز از مبادله اذوقه در کشور ممانعت کرده و برخی نقاط را دچار قحط و غلا می‌کنند.
ده‌ها هزارتن مواد غذایی، باج دولت ایران به‌اشغالگران
سند:
وزارت امور خارجه
رونوشت نامه سفارت ایران به وزارت خارجه انگلیس
17 نوامبر 1942
شماره 1732
آقای سرالکساندر کادگان؛ معاون دائمی وزارت خارجه
... مایلم اظهار دارم حل مسئله به سه اقدام که توآما باید به عمل آید، محتاج می‌باشد: اولا خاتمه دادن به خارج بردن مواد خواربار خواه مستقیما و خواه به طور غیر مستقیم از طرف متفقین بدون اجازه. معلوم شده که مواد خواربار ایران هنوز هم به وسایل غیر مجوز از کشور خارج می‌گردد و حتی در موارد حمل با جواز هیچگونه عوارض قانونی پرداخت نمی‌شود....
... به علاوه تقاضای تازه روس‌ها برای 30000 تن برنج، 10000 تن جو، 5000 تن گندم و 20000 تن سیب زمینی به‌اشکالات موجوده کنونی خیلی می‌افزاید. ترس آن می‌رود که هرگاه این مایحتاج داده نشود، روس‌ها ممانعت خواهند کرد که مازاد احتیاجات محلی محصولات آذربایجان و خراسان به سایر نقاط کشور حمل شود. به طوری که دیروز خاطر نشان نمودم، روس‌ها عده خیلی زیادی گاو، اسب و شتر درخواست می‌نمایند که از طرف دولت ایران به امید تحصیل بعضی تسهیلات از روس‌ها قبلا اجابت شده است. با وجود اینکه دولت ایران تقاضای روس‌ها را برای سیب زمینی و جو قبول نموده است اکنون روس‌ها برای گرفتن گندم و برنج اصرار می‌ورزند. محتاج به تذکار نیست که ایران قادر به تحویل آن نیست...۹۷
خروج غیرمجاز خواربار از ایران توسط متفقین
سند زیر نیز مصداقی دیگر بر ادعای خارج کردن بی‌حد و حصر مواد غذایی و خواربار توسط متفقین از ایران است که از سوی وزیر کشور وقت به نخست‌وزیر گزارش شده است. آش آنقدر شور بوده که حتی صدای خان را هم درآورده است. در اینجا حتی صدای وزیر کشور دست نشانده و وابسته هم از دزدی‌ها و غارت ارتش های‌اشغالگر متفقین بلند شده است:
سند:
وزارت کشور
اداره سیاسی
تاریخ 1/9/21
شماره 3924/س/3347
محرمانه
جناب آقای نخست‌وزیر
طبق گزارش شهربانی آستارا، روز 7/8/21 نماینده شعبه بازرگانی شوروی مقداری روغن خوراکی و حبوبات به وسیله دوکشتی به روسیه حمل نموده‌اند. ضمنا نمایندگان شعبه بازرگانی مقیم بندر پهلوی و آستارا مبلغ معتنابهی وجه بین کارمندان خود به منظور خریداری و تهیه مقداری کلی برنج حواله و آنها هم‌اشخاص متفرقه را به دهات اطراف برای خرید برنج اعزام و به عاملین خود دستور داده‌اند که پس از تهیه برنج در کیسه نموده و در کنار راه‌ها آماده نمایند تا به وسیله کامیون آنها به انبار حمل شود.
به طوریکه ملاحظه می‌فرمایید وصول این گزارش با اظهارات متفقین مغایرت دارد و خروج خواربار که قاعدتا باید با اجازه دولت باشد، از طرف مقامات متفقین به هیچ وجه مراعات نمی‌شود.
وزیر کشور ۹۸