آغاز تقابل آیت‌الله منتظری با امام(قدس‌سرّه) و نظام 

۱۴۰۲/۰۸/۱۴

سید یاسر جبرائیلی
روزهای پایانی سال ۱۳۶۴ حجّت‌الاسلام محمّدی ری‌شهری وزیر وقت اطّلاعات خدمت آیت‌الله منتظری رسید تا درباره‌ سیّد‌مهدی‌ هاشمی ‌با ایشان سخن بگوید.
آقای ری‌شهری می‌گوید خلاصه‌ کلام این بود که «ارتباط ‌مهدی ‌هاشمی ‌و همکاران او با بیت شما در شرایطی که همه‌ مسئولان و دوستان و خطوط سیاسی وفادار به انقلاب، با آنان مخالفت می‌کنند، ممکن است چندان به مصلحت شما نباشد.» و آیت‌الله منتظری بسیار محکم گفت: «همه‌ آنها بیخود می‌گویند. من به او اطمینان دارم. من او را از کوچکی می‌شناسم. با ما همپیاله بود و با محمّد ما بود و از شما چه پنهان که من، به اینها کمک می‌کنم تا سلاح بخرند.»1
اوایل سال ۱۳۶۵ هنگامی که اوراقی علیه یکی از نمایندگان مجلس پخش شد، ماجرای مهدی‌ هاشمی وارد فاز جدیدی شد.
تحقیقات انجام‌شده نشان می‌داد که ‌مهدی‌هاشمی، پیش از پیروزی انقلاب، گزارش‌هایی علیه آن نماینده به ساواک داده است. وزیر وقت اطّلاعات برای روشن شدن موضوع، پرونده‌ ‌مهدی‌هاشمی ‌را از اداره کلّ اطّلاعات اصفهان خواست و با بررسی این پرونده، به مطالب مهم‌تری ازجمله نقش قطعی وی در قتل مرحوم شمس‌آبادی و همچنین سابقه‌ همکاری با ساواک رسید.2
وزیر اطّلاعات با این امید که اگر آیت‌الله منتظری در جریان پرونده‌ قتل مرحوم شمس‌آبادی قرار گیرد، دست از حمایت وی برمی‌دارد، به ملاقات ایشان رفت؛ امّا دید که آیت‌الله منتظری همکاری مهدی با ساواک را با این عنوان که تحت فشار بوده است، توجیه می‌کند.
حجّت‌الاسلام ری‌شهری موضوع را با امام(قدّس‌سرّه) در میان گذاشته و کسب تکلیف کرد. پاسخ حضرت امام(قدّس‌سرّه) این بود که «به تکلیف شرعی خود عمل کنند.»3
پس از این ماجرا، امام(قدّس‌سرّه) که به شدّت نگران آیت‌الله منتظری و آینده‌ نظام بودند، در ملاقاتی از آقای طاهری امام‌جمعه‌ اصفهان خواستند که با آیت‌الله منتظری صحبت کند تا رفت‌ و آمد ‌مهدی‌ هاشمی ‌را به بیت خود ممنوع نموده و طیّ اعلامیّه‌ای، از کارهای او اعلام برائت کند. وقتی آقای طاهری پیغام امام(قدّس‌سرّه) را برای آیت‌الله منتظری برد، پاسخ آیت‌الله منتظری این بود که «خب،‌ حالا تا ببینم.»
آقای طاهری در روایت این دیدار می‌گوید که در واکنش به این پاسخ آیت‌الله منتظری به ایشان گفته است: «آقا! این امر ولیّ‌فقیه است. مگر شما خودتان ولایت فقیه را قبول ندارید و مگر آن را تدریس نکرده‌اید؟!»4
زمان سپری شد تا اینکه شهریور ۱۳۶۵، اداره‌ کلّ ضدّ جاسوسی وزارت اطّلاعات در زنجیره‌ فعّالیّت‌های ضدّ جاسوسی و در جریان پیگیری یک سوژه، به خانه‌ای برخورد کرد و در آنجا با مواردی مانند وسایل جعل اسناد، پودر سرطان‌زا، سیانور، موادّ منفجره، اسناد به کلّی سرّی، سلاح و مهمّات و... مواجه شد.
پس از بررسی، معلوم شد که ‌مهدی هاشمی ‌با این خانه مرتبط است. وزیر اطّلاعات باتوجّه ‌به ارتباط خانه‌ کشف‌شده با ‌مهدی ‌هاشمی، از دفتر امام(قدّس‌سرّه) پیرامون نحوه‌ اقدام درباره‌ این خانه کسب تکلیف کرد. پیرو دستور امام(قدّس‌سرّه)، و به‌رغم تماس‌های مکرّر دفتر آیت‌الله منتظری برای ممانعت از انجام مأموریّت، خانه‌ مذکور با دستور قضائی تخلیه شد. فردی به نام احمد عرب‌زاده که مسئول خانه‌ تیمی بود، ۲۵ شهریور ۶۵ بازداشت شد و اظهار کرد که وسایل موجود در منزل، متعلّق به نهضت‌های آزادی‌بخش است و زیر نظر ‌مهدی ‌هاشمی ‌با حکم آیت‌الله منتظری فعّالیّت می‌کند.5
آیت‌الله منتظری پیرو این ماجرا وزیر اطّلاعات را احضار کرده و با وجود گزارش تفصیلی وزیر، وی را به شدّت توبیخ کرد و گفت: «چرا بدون حضور صاحبخانه، خانه را تخلیه کرده‌اید؟! چرا ضعیف‌کشی می‌کنید؟ چرا خط‌بازی می‌کنید؟ برای صدور انقلاب، اداره‌ نهضت‌ها ضروری است و لازمه‌ اداره‌ نهضت‌ها، سلاح، موادّ منفجره و جعلیّات است و من در جریان کلّی کار آنها بوده‌ام و اگر امام هم در این رابطه به من فشار بیاورند، من حسابم را جدا می‌کنم. من بیش از این نمی‌توانم توجیه‌گر خلافکاری‌ها باشم!»
آیت‌الله منتظری درباره‌ سرقت و نگهداری اسناد سرّی در این خانه‌ تیمی نیز به وزیر اطّلاعات گفتند: «دوست داشته‌اند اطّلاع از وضعیّت دولت داشته باشند، که اگر سیّدمهدی در آینده نخست‌وزیر شد، از اوضاع باخبر باشد.»6
پانوشت‌ها:
1- محمّد محمّدی ری‌شهری،‌ پیشین، ص ۵۴
2- همان، ص ۵۵
3- همان، ص ۵۶
4- همان‌، صص ۵۷ و ۵۸
5- همان‌، صص ۵۹ تا ۶۳
6- همان‌، ص ۶۵