شبهه: آیا خانم‏‌‌های کم‌حجاب و بی‌حجاب همگی وارد جهنم می‌شوند؟ آیا درست است که زنی که حجاب مناسب ندارد، در قیامت از موی سرش آویزان می‏‌‌شود و... آیا واقعاً همه این خانم‌هایی که در کوچه و خیابان هستند و حجاب مناسب ندارند جهنمی هستند!؟
پاسخ: رفتن به جهنم محصول رفتار متکبّرانه در برابر خداوند متعال است. افرادی به جهنم می‏‌‌روند که در برابر خدا گردن‌کشی می‏‌‌کنند و استکبار می‏‌‌ورزند. بنابراین کسی که از سر جهل و ناآگاهی گناه می‌کند، یا کسی که خدای‌ناکرده از سر آگاهی، گناهی را مرتکب می‌شود و در لحظۀ گناه غفلت کرده و هوای نفس بر او غلبه می‌کند؛ ولی بعد از آن پشیمان می‌شود و فوراً در قلب خودش حسّ سرشکستگی و توبه پیدا می‏‌‌کند؛ چنین کسی اهل جهنم نیست. 
لذا فرموده‏‌‌اند گنهکاری که استغفار می‌کند، گناهش با استغفار و توبه پاک می‌شود و محو می‏‌‌گردد. اگر رفتار کسانی که کم‌حجاب یا بی‏‌‌حجاب هستند، به‌خاطر ناآگاهی است و آنها واقعاً نمی‏‌‌دانند که حجاب لازم است و حکم حجاب به گوششان نرسیده و برایشان اتمام حجّت نشده است، طبیعتاً این افراد، اهل جهنم نیستند؛ مثل عموم زن‏‌‌های دنیا که حجاب مناسبی ندارند و کسی هم مسئلۀ حجاب را به آنها آموزش نداده است. 
متأسفانه بسیاری از خانم‏‌‌های کم‌حجاب و بی‏‌‌حجابی که در کشور ما هستند در همین گروه جای می‌گیرند؛ یعنی کم‌حجابی و بی‏‌‌حجابی آنها از سر لجبازی با خدا و اولیای خدا نیست. گاهی نیز افرادی هستند که می‌دانند حجاب لازم است امّا فریب اغوای نفس خود را می‏‌‌خورند و هوا و هوس جلو چشم آنها را می‏‌‌گیرد ولی بعدها پشیمان می‏‌‌شوند و توبه می‏‌‌کنند. حتّی ممکن است خانمی، بی‏‌‌حجاب باشد امّا همیشه در قلب خودش شرمنده باشد و هر روز که به خانه می‏‌‌رسد، با خود بگوید: «خدایا من گنهکارم! من خودم به اینکه خطاکارم معترفم! خدایا، من خجالت‌زده هستم...!» چنین کسی چون حالش، حال توبه است، به همین مقدار امید است که مورد عفو و رحمت خدا قرار گیرد.
جهنم جایگاه کسانی است که از سر آگاهی و تکبّر، کم‌حجابی یا بی‏‌‌حجابی می‌کنند. چنین افرادی مسلماً به‌خاطر این عمل بد، مستحقّ مجازات‏‌‌های اخروی هستند؛ البته ممکن است در آخرت، از جهت دیگری مشمول عفو و رحمت خدا قرار بگیرند؛ مثلاً کارهای نیکی کرده باشند که سبب شود این گناهشان بخشیده شود. این امکان نیز وجود دارد که این افراد، موقّتاً در عذاب قرار بگیرند و به‌واسطۀ دردها و رنج‏‌‌هایی که باطن و ملکوت همین عمل است، مدّتی دچار عذاب شوند. 
به هر حال آنچه مهم است این است که ما هیچ‌گاه حقّ نداریم دربارۀ عاقبت افراد قضاوت کنیم. بهشت و جهنم مربوط به قلب و باطن دیگران است و ما از قلب و باطن انسان‌ها خبر نداریم. با این اوصاف اصلاً حق نداریم فرد برهنه و بی‌حجاب یا معتاد یا دزد یا... را قضاوت کنیم که بهشتی یا جهنمی است. بهشتی و جهنمی بودن افراد به عواملی از جمله علم و آگاهی افراد، نیّت آنها، توبه کردن یا نکردن آنها و سایر اعمال نیک و بد آنها بستگی دارد و اینها اموری است که به خداوند مربوط است و بندگان حقّ قضاوت در این حوزه را ندارند.
ما فقط می‏‌‌توانیم بگوییم کم‌حجابی و بی‏‌‌حجابی، کار غلط و نادرستی است و خداوند متعال انسان‌ها را از این کار نهی کرده و از سر خیرخواهی، راه سعادت را به آنها نشان داده است. کار کسی که کم‌حجاب است، غلط است؛ امّا اینکه آن شخص، آدم بد یا خوبی است، در حوزۀ قضاوت ما داخل نمی‏‌‌شود و ما نمی‏‌‌توانیم در این مورد قضاوت حتمی داشته باشیم. اساساً به ما ربطی ندارد که انسان‏‌‌ها خوب یا بد هستند. آن چیزی که به ما مربوط است این است که برخی رفتارها غلط است و ما باید عبرت بگیریم و آن را انجام ندهیم و به دیگران هم کمک کنیم که از این رفتار غلط دست بردارند و با رعایت شرایط‌، امر به معروف و نهی از منکر کنیم.
محمدحسن وکیلی