عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: موضوع خروج جمهوری اسلامی ایران از NPT در مجلس و از سوی بسیاری از نمایندگان مطرح شده، اما تصمیم نهائی در این زمینه برعهده شورای عالی امنیت ملی است. البته گزینه‌های دیگری نیز برای پاسخ به اقدامات طرف مقابل وجود دارد که در زمان مناسب و بعد از تصمیم‌گیری نهائی، اعلام خواهد شد.
اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با مهر درباره اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران باید در مواجهه با فعال‌سازی مکانیسم ماشه انجام دهد، اظهار داشت: زمانی که برجام منعقد شد، قرار بود طرفین به تعهدات خود عمل کنند، اما آمریکا از برجام خارج شد و پس از آن کشورهای اروپایی عضو برجام نیز تعهداتشان را زیر پا گذاشتند و به آن عمل نکردند.
وی افزود: اولین اقدامی که باید انجام شود، پیگیری موضوع از مراجع قانونی است؛ باید اقداماتی که علیه مراکز هسته‌ای ایران انجام شده از جمله اصابت موشک و بمب، از سوی نهادها و سازمان‌های بین‌المللی محکوم و خاطیان محاکمه شوند.
کوثری ادامه داد: از سوی دیگر و با توجه به اینکه آمریکا پیش‌تر برجام را نقض کرد و اروپایی‌ها هم به تعهدات خود عمل نکردند، باید از مراجع بین‌المللی خواست به این موضوع رسیدگی و بررسی کنند که این کشورها بر چه اساسی تاکنون برجام را زیر پا گذاشتند اما الان می‌خواهند از سازوکار برجام علیه ایران استفاده کنند؟ عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: اگر پیگیری‌های قانونی ما به نتیجه نرسید و نهادهای بین‌المللی نتوانستند مانع اقدام غرب در فعال‌سازی مکانیسم ماشه شوند، باید اقدامات مقتضی و متقابل دیگری از سوی ما صورت گیرد تا طرف مقابل از عملکرد خود پشیمان شود و دست از این کار بردارد.
نماینده مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه اقدام غرب در فعال‌سازی مکانیسم ماشه کاملاً غیرقانونی است، گفت: از آنجا که آمریکا به تعهدات خود پایبند نبوده و برجام را پاره کرد و اروپایی‌ها نیز به تعهداتشان عمل نکردند، اساساً به کار گرفتن سازوکارهایی مانند مکانیسم ماشه از سوی آنان فاقد اعتبار است، لذا اروپایی‌ها حق فعال‌سازی این مکانیسم را ندارند.
کوثری در پاسخ به اظهارنظرها درباره خروج ایران از معاهده NPT در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، اظهار کرد: ایران گزینه‌های زیادی هم به لحاظ حقوقی و هم سیاسی در واکنش به فعال‌سازی مکانیسم ماشه دارد که این گزینه‌ها در حال بررسی است.
وی توضیح داد: موضوع خروج جمهوری اسلامی ایران از NPT در مجلس و از سوی بسیاری از نمایندگان مطرح شده، اما تصمیم نهائی در این زمینه برعهده شورای عالی امنیت ملی است. البته گزینه‌های دیگری نیز برای پاسخ به اقدامات طرف مقابل وجود دارد که در زمان مناسب و بعد از تصمیم‌گیری نهائی، اعلام خواهد شد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: بین گزینه‌های بعدی جمهوری اسلامی ایران نسبت به این موضوع، خروج از NPT یک اقدام قابل پیش‌بینی و از سوی دیگر، کاملاً برای جمهوری اسلامی ایران قانونی است.
مالک شریعتی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدام غیرقانونی اروپایی‌ها در آغاز فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه، گفت: کشورهایی که در گذشته تعهدات خود را در برجام رعایت نکرده‌اند، اساساً حق چنین اقدامی را ندارند، اما با این حال در یک اقدام سیاسی فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه آغاز شده و در مراحل ابتدائی قرار دارد؛ این مسیر بین ۳۵ تا ۶۵ روز زمان می‌برد.
قطعنامه‌های ضدایرانی باید برای همیشه منقضی شود
وی در مجلس شورای اسلامی توضیح داد: گزینه مطلوب ایران در وهله اول این است که مکانیسم ماشه فعال نشود و بر اساس توافق قبلی، پس از گذشت ۱۰ سال، یعنی در ۲۶ مهرماه، قطعنامه ۲۲۳۱ و قطعنامه‌های پیشین به طور کامل و برای همیشه منقضی شده و پرونده هسته‌ای ایران به حالت عادی بازگردد؛ این خواسته‌ای است که تمامی تلاش‌های مسئولان کشور در دولت، مجلس و شورای عالی امنیت ملی بر آن متمرکز شده است و از تمام توان خود در این راستا استفاده می‌کنیم، یعنی گزینه‌های دیگر فعلاً مدنظر جمهوری اسلامی ایران نیست و هیچ گزینه دیگری برای ما مطلوب نیست.
نماینده مردم تهران افزود: با وجود این، اگر تلاش‌های ما به نتیجه نرسد و کشورهای اروپایی با حمایت و چراغ سبز آمریکا بخواهند مسیر فعال‌سازی مکانیسم ماشه را ادامه دهند، دست ما برای اقدامات واکنشی باز است.
واکنش احتمالی ایران خروج از NPT
شریعتی ادامه داد: بین گزینه‌های بعدی جمهوری اسلامی ایران نسبت به این موضوع، خروج از NPT یک اقدام قابل پیش‌بینی و از سوی دیگر، کاملاً برای جمهوری اسلامی ایران قانونی است.
وی متذکر شد: این گزینه در دولت حسن روحانی و دولت شهید رئیسی نیز به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به صورت مکتوب اعلام شده بود که اگر این مکانیسم فعال شود، ایران از NPT خارج خواهد شد، بنابراین ما این گزینه را از قبل روی میز داشتیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی توضیح داد: طبیعتاً فرآیند خروج از این پیمان طبق مفاد خود NPT، حدود ۹۰ روز طول خواهد کشید، به این معنا که بعد از اعلامیه‌ای که احیاناً ما مجبور شویم برای خروج از این پیمان دهیم، یک دور مذاکرات ۹۰ روزه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز می‌شود و مسیر تا طی شدن کامل این زمان طول می‌کشد و در نهایت، ایران به طور رسمی از NPT خارج می‌شود.