بقایی: همکاری ایران و روسیه با جدیت ادامه می‌یابد
۱۴۰۴/۰۷/۲۸
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه همکاری ایران و روسیه در چارچوب موافقتنامه‌ها و تفاهم‌هایی که از قبل وجود داشته با جدیت ادامه خواهد یافت، در پاسخ به فارس درباره سفر لاریجانی به مسکو گفت که این سفر در راستای مشورت‌های منظمی است که با دوستان در منطقه انجام می‌شود.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۲۸ مهرماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی گفت: چند روز گذشته شاهد تحولات بسیار مهم در سطح منطقه و عرصه بین‌المللی بودیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی به برگزاری اجلاس عدم تعهد در اوگاندا اشاره کرد و افزود: مصوبه مهمی در این نشست تصویب شد در حمایت قاطع جنبش عدم تعهد از موضع ایران مبنی بر خلاف قانون بودن اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا در ادعای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت بود. این فقط یک پیام مکتوب نبود بلکه حاکی از نگرانی جامعه جهانی نسبت به دست اندازی برخی قدرت‌ها بر سازمان‌های بین‌المللی و سوءاستفاده از این سازمان‌ها برای پیشبرد اغراض خود بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره حمایت بی‌سابقه از موضع ایران در مخالفت با یکجانبه‌گرایی غرب و مخالفت روسیه و چین و اینکه همزمان شاهد برخی هجمه‌ها و روایت‌های نادرست از جمله رابطه راهبردی ایران و روسیه هستیم، گفت: تحولاتی که این چند روز شاهد بودیم محصول یک کارزار همه‌جانبه دیپلماتیک در همه سطوح بود که از یک سال قبل شروع کردیم با در نظر گرفتن از سوءاستفاده سه کشور وجود داشت.
وی بیان کرد: در یک سال تلاش کردیم طرف‌های مقابل را به این جمع‌بندی برسانیم که سوءاستفاده از سازوکار پس‌گشت تأثیری در بهبود روندهای دیپلماتیک نخواهد داشت بلکه باعث پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد شد.
بقایی افزود: متأسفانه طرف‌های مقابل با تبعیت از خواسته آمریکا نهایتا تأکید کردند بر بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده تحریمی. سخنگوی وزارت امور خارجه به مخالفت روسیه و چین با این اقدام اشاره کرد و افزود: این مخالفت به این معناست که عملا شورای امنیت موفق به اتخاذ تصمیم در رابطه با بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی نشد و جنبش عدم تعهد از موضع ایران حمایت کردند.
وی درباره اظهارات لاوروف درباره همکاری نظامی و دفاعی با ایران بیان کرد: روند همکاری‌های ایران و روسیه در همه زمینه‌ها روند رو به رشدی است. ما دارای چند موافقتنامه مهم مبنایی هستیم که آخرین آن معاهده مشارکت جامع راهبردی است. این موافقتنامه موضوعات متنوع و متعددی را پوشش می‌دهد از جمله همکاری‌های دفاعی را.
بقایی ادامه داد: با توجه به اینکه اعتقاد راسخ ما و روسیه و بخش عمده جامعه بین‌المللی این است که قطعنامه 2231 پایان یافته است، همکاری ایران و روسیه در چارچوب موافقتنامه‌ها و تفاهم‌هایی که از قبل وجود داشته با جدیت ادامه خواهد یافت.
وی در پاسخ به سؤالی درباره عملکرد سه کشور اروپایی بیان کرد: عملکرد این سه کشور از ابتدا با مشکل مواجه بود.
بقایی بیان کرد: قطعنامه 2231 خاتمه می‌یابد بدون اینکه تاثیری داشته باشد بر برخی تعهدات اساسی که ما دادیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره ادعای سه کشور اروپایی برای مذاکره و دیپلماسی با ایران و انتظار ایران از این سه کشور بیان کرد: شرم است.
وی گفت: در این مقطع سه کشور اروپایی باید نشان دهند که اراده و توان لازم دارند برای اینکه یک طرف مذاکراتی قابل اتکا و دارای اعتبار عمل کنند. چنین چیزی را ما ندیدیم. شواهدی را می‌بینیم که نشان می‌دهد طرف اروپایی خودش به ناتوانی و بی‌اراد‌گی در نقش‌آفرینی مثبت و سازنده معترف است. سخنگوی وزارت امور خارجه به مصاحبه صدراعظم آلمان اشاره کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره تبادل دو جاسوس فرانسوی با خانم مهدیه اسفندیاری بیان کرد: با جدیت پیگیری می‌کنیم هر دو طرف اراده لازم را دارند که موضوع را حل و فصل کنند.
وارد مرحله مذاکراتی نشده‌ایم
بقایی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا مصر میانجی بین ایران و آمریکا شده است؟ گفت که تماس‌ها بین ما و طرف‌های مقابل با واسطه کم و بیش ادامه دارد، ولی این به معنای این نیست که وارد مرحله مذاکراتی شده‌ایم. مذاکره زمانی شکل می‌گیرد که طرف‌های یک موضوع به این جمع‌بندی و قناعت برسند که مواضع یکدیگر و حقوق یکدیگر را محترم بشمارند و حاضر باشند در شرایط برابر نگرانی‌های همدیگر را مدنظر قرار دهند. ما در این مرحله نیستیم.
سخنگوی وزارت خارجه عنوان کرد: مادامی که انتظارات و مطالبات زیاده‌خواهانه وجود داشته باشد، در هیچ موقعیتی زمینه مذاکره و تفاهم شکل نمی‌گیرد.
وی افزود: خیلی از کشورهایی که در این یک سال سعی کردند از مساعی جمیله خود برای حل مشکلات استفاده کنند، کماکان به این کار ادامه دهند. در گفت‌وگوها با وزیر خارجه مصر یکی از موضوعات عمده مورد گفت‌وگو غزه است و مصر یکی از ضامنان تفاهم آتش‌بس است و در هر تماسی درباره ضرورت توقف کشتار و نسل‌کشی در غزه صحبت می‌کنیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: ما باید الان متمرکز بر وضعیتی باشیم که الان با آن مواجه هستیم.
بقایی افزود: از روسیه و چین برای اصرار بر موضع اصولی آنها تقدیر می‌کنیم.
موضوع هسته‌ای ایران به هیچ عنوان موضوع اختلافی بین‌المللی نیست
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است شاهد حضور آمریکا و ایران بر سر میز مذاکره باشیم؟ گفت: اعتقاد نداریم موضوع هسته‌ای ایران موضوع اختلاف بین‌المللی است. این را به اصرار و اجبار سه کشور اروپایی و آمریکا از سال‌های 2002 و 2003 وارد دستورکار سازمان ملل کردند.
وی افزود: موضوع هسته‌ای ایران به هیچ عنوان موضوع اختلافی بین‌المللی نیست. بهانه‌ای است که رژیم صهیونیستی ادعا کرد و متأسفانه بر سازمان ملل تحمیل کرد و بعد از آن سه کشور اروپایی و آمریکا به بهانه‌های مختلف این را ادامه دادند. این بهانه کماکان ادامه دارد.
بقایی گفت: همیشه گفته‌ایم موضوع هسته‌ای ایران براساس حقوق ایران طبق معاهده منع اشاعه نگاه شود. حق ملت ایران برای استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای حقی نیست که کسی بخواهد برای ما به رسمیت بشناسد و حقی است که به واسطه عضویت در آن معاهده از این حق برخورداریم. درباره ورود به هر روند دیپلماتیک، هر وقت این جمع‌بندی از سوی طرف‌های مقابل صورت بگیرد که حاضرند در یک گفت‌وگوی معقول و با در نظرگرفتن منافع و حقوق مشروع ایران گفت‌وگو کنند، مسیر بسته نیست.
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه گفت: در این زمان که یکجانبه‌گرایی حاکم است، سازمان بریکس و شانگهای مبتنی بر چندجانبه‌گرایی هستند و فرصتی خوب برای کشورهای مستقل محسوب می‌شوند.
کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه در نخستین نشست ستاد هماهنگی شانگهای و بریکس، اظهار داشت: این سازمان‌ها هرچند نوپا نیستند اما ما خیلی دیرپا نیست که به آنها پیوسته‌ایم. شاید کمتر سازمانی با این مشخصات داریم که بدون اختلاف باشند. ما در مجموعه بریکس و شانگهای شاهد اختلاف و تعارض منافع نیستیم که این یک فرصت خوبی برای ایران
فراهم می‌کند.
به گزارش مهر، وی ادامه داد: پس از تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا، بدون اینکه جلسه حضوری با سازمان‌های بریکس و شانگهای داشته باشیم، جلسه مجازی برگزار شد و محکومیت‌های قوی صادر شد. این برای ما و کشورهای در حال توسعه و مستقل یک فرصت ویژه فراهم می‌کند.
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه گفت: در این زمانی که یکجانبه‌گرایی حاکم است، سازمان‌ها و ترتیباتی مانند بریکس و شانگهای که مبتنی بر چندجانبه‌گرایی هستند فرصتی خوب برای کشورهای مستقل هستند و یکی از مهم‌ترین دلایلی که ایران پیگیری کرد تا به عضویت این سازمان‌ها دربیاید هدف مهم چندجانبه‌گرایی است.
وی افزود: در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تقویت ترتیبات چندجانبه جایگاه ویژه‌ای دارد و هم استفاده از ظرفیت این قبلی سازمان‌ها؛ به‌ویژه وقتی که با نگاه جنوب جهانی باشد لذا نباید فرصت حضور در این سازمان‌ها را از دست دهیم.
غریب‌آبادی عنوان کرد: اینکه می‌گویم بخش وسیعی از تعاملات ما در رابطه با سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ناظر بر حضور ما در رویدادهای اجلاس شانگهای و بریکس است، گزاف نگفته‌ام. حدود ۷۰ درصد از اجلاس‌هایی که دستگاه‌های داخلی شرکت می‌کنند مربوط به شانگهای و بریکس است. هر هفته شاهد برنامه و نشست و حضور و مشارکت دستگاه‌ها در این اجلاس‌ها هستیم.
غریب‌آبادی گفت: اولین اقدام جدی که انجام دادیم تشکیل همین ستاد هماهنگی است. ان‌شاءالله جلسات بعدی را تبدیل به جلسات تخصصی خواهیم کرد و کمیته‌های تخصصی تشکیل خواهیم داد.
وی افزود: نکته اول و مهم این است که ما باید حضور فعال و مؤثر در اجلاس‌های بریکس و شانگهای داشته باشیم.
غریب‌آبادی با اشاره به ویژگی‌های یک حضور مؤثر در این اجلاس‌ها، افزود: از همان ابتدا اسنادی که به یک اجلاس مرتبط است را به‌خوبی بررسی کنیم و نظرات کشورمان را منطبق با منافع کشورمان تبیین کنیم. نکته دوم اینکه حتماً با پیشنهادات عملی که از یک بنیه علمی و تئوریک برخوردار است، حضور پیدا کنیم. نکته سوم حضور و مشارکت فعال در خود اجلاس است. نکته چهارم پیگیری مصوبات اجلاس است.
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه گفت: در یک اجلاس بین‌المللی فرصت تبیین مواضع یک کشور نیست بلکه حضور طیفی از کشورها در آنجا یک فرصت خوبی را در خصوص موضوعات مورد علاقه فراهم می‌کند.
غریب‌آبادی گفت: بیان دستاوردها و برنامه‌ها در بریکس و شانگهای مهم است. حضور دستگاه‌های اجرائی در سطح افکار عمومی ضروری است. در رابطه با اطلاع‌رسانی به افکار عمومی مقداری نقصان وجود دارد.
وی با بیان اینکه در وزارت امور خارجه بیشتر نقش هماهنگ‌کننده را داریم اما کار اصلی برعهده دستگاه‌های اجرائی است، تصریح کرد: پیشنهاد می‌کنیم در هر دستگاه اجرائی یک فردی مسائل مرتبط با بریکس و شانگهای را پیگیری کند.
وی گفت: هرچند بریکس و شانگهای ترتیبات چندجانبه هستند اما بخش مهمی از ظرفیت‌های این دو سازمان در کار دوجانبه با کشورهای عضو قرار دارد. ما کار دوجانبه را نباید فراموش کنیم. باید برنامه داشته باشیم تا با اعضا و کشورها به‌صورت دوجانبه برنامه‌ریزی کنیم.
غریب‌آبادی گفت: ما باید با این سازمان‌ها تبادل هیئت، امضای تفاهمنامه، تعاملات، موافقتنامه همکاری داشته باشیم. در دوران جدید با مجموعه شورای بریکس این کار را شروع می‌کنیم. این منحصر به بخش خصوصی هم نیست بلکه دستگاه‌های دولتی باید این نکته را مد نظر داشته باشند. برای استفاده از ظرفیت این سازمان به نحو احسن، باید برنامه‌ریزی داشته باشیم.
معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه گفت: در این دورانی که با یکجانبه‌گرایی مواجه هستیم و از سویی مواجه ایران با تحریم‌ها و همچنین مسئله اسنپ‌بک، آنچه کمک می‌کند که بگوییم دنیا تحت سیطره آمریکا نیست، استفاده از ظرفیت‌های بریکس و شانگهای است. بنابراین باید از این ظرفیت‌ها به‌خوبی استفاده کنیم.
وی افزود: این دو سازمان از لحاظ کیفی و کمی و به لحاظ جمعیت بخش اعظم جهان را تشکیل می‌دهند لذا اینکه بتوانیم برنامه‌ریزی خوبی داشته باشیم، مهم است. باید برنامه‌ریزی بیشتری انجام دهیم تا اقدامات بیشتری را به مرحله اجرا بگذاریم و روابط خودمان را
گسترش دهیم.
غریب‌آبادی در پایان خاطرنشان کرد: حسن این دو سازمان این است که همه حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، خصوصی و دولتی را دربر می‌گیرد. ظرفیت‌ها بسیار گسترده است و به خاطر همین است که ما از همه دستگاه‌های مختلف دعوت کرده‌ایم تا بتوانیم برنامه‌ریزی خوبی داشته باشیم.